قرآن کریم دارای ابعاد گوناگونی است که هریک از آنها نشانه اعجاز این کتاب آسمانی است. دانشمندان و پژوهشگران در طول تاریخ اسلام از زوایای گوناگون به مطالعه و بررسی این کتاب پرداخته اند. گروهی از نقطه نظر الفاظ و کلمات آن به بررسی پردخته انمد، و گروهی دیگر از نظر محتوا و مفاهیم آن. جمعی به جنبه های تاریخی قرآن توجه داشته اند، و جمعی دیگر به مسایل اخلاقی آن. عده ای مبانی اعتقادی قرآن را مطرح کرده اند، و عده ای دیگر آیات مربوط به احکام را مورد بررسی قرار داده اند. گروهی به بررسی آیات علمی قرآنی پرداخته، و گروهی دیگر آیات فلسفی آن ا تفسیر و تبیین کرده اند.
یکی از مسایلی که در قرآن بر آن تأکید بسیار شده و مطالعه و تحقیق پیرامون آن نمایشگر اعجاز این کتاب آسمانی است، مسئله انسان می باشد. این مسئله نیز از دیدگاههای مختلف مورد بررسی اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است.
اگر ما انسان را درست نشناسیم و ندانیم که قرآن چه نظری درباره انسان دارد و هستی ها و بایستیهای او را چگونه مطرح می سازد، هیچ گاه نخواهیم توانست برنامه و طرحی صحیح درباره نظام اجتماعی یک جامعه اسلامی ارائه دهیم.
کتاب مبانی انسان شناسی در قرآن تألیف دکتر عبدالله نصری در پانزده فصل به مطالب زیر می پردازد:
– انسان معمای قرون و اعصار
– انسان و مسئله شناخت
– آفرینش انسان
– معماهای وجود انسان
– ابعاد وجودی انسان و نیازهای او
– طبیعت و فطرت انسان
– ارزش و مقام انسان
– عوامل رشد انسان
– موانع رشد انسان
– وسایل و روش های رشد انسان
– انسان و رابطه هایش
– انسان و آزادی
– انسان و سنت های الهی
– اصول ثابته طبیعت انسانی
– تحلیلی بر داستان آدم در قرآن